Đáy Ao Tôm Bị Nóng: Nguyên Nhân và Giải Pháp Xử Lý Hiệu Quả
Trong nuôi tôm, việc kiểm soát môi trường ao nuôi đóng vai trò quyết định đến sự phát triển và sức khỏe của tôm. Một trong những vấn đề thường gặp, đặc biệt vào mùa khô nắng nóng, là đáy ao tôm bị nóng. Hiện tượng này tưởng chừng đơn giản nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn cho ao nuôi. Vậy nguyên nhân do đâu và cách xử lý như thế nào?
Nội dung
Nguyên Nhân Khiến Đáy Ao Tôm Bị Nóng
+ Lớp bùn đáy quá dày: Qua nhiều vụ nuôi, lớp bùn hữu cơ tích tụ không được cải tạo đúng cách sẽ trở thành môi trường yếm khí. Khi phân hủy, lớp bùn này không chỉ sinh khí độc như H₂S, NH₃ mà còn tạo ra nhiệt lượng, khiến đáy ao càng nóng hơn.
+ Nhiệt độ môi trường quá cao: Vào những ngày nắng gắt, ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp xuống mặt ao khiến nhiệt độ nước tăng nhanh, đặc biệt là ở những ao có độ sâu thấp (dưới 1,2m), khiến lớp nước sát đáy hấp thụ nhiệt và giữ nóng lâu hơn.
+ Màu nước ao quá sẫm: Nước ao có màu xanh đậm, nâu hoặc đỏ do tảo phát triển mạnh sẽ hấp thụ nhiều ánh sáng, làm nhiệt độ nước tăng cao hơn mức bình thường. Nhiệt lượng này truyền xuống đáy khiến đáy ao nóng lên nhanh chóng.
+ Lưu thông nước kém: Ao thiếu quạt nước hoặc hệ thống sục khí làm cho nước không được luân chuyển đều. Nhiệt lượng tích tụ ở đáy ao không thoát được gây nên hiện tượng nóng cục bộ, đặc biệt là những nơi đáy ao lặng nước.
+ Không cải tạo đáy ao kỹ lưỡng: Nhiều ao nuôi sau mỗi vụ không được cải tạo kỹ, để lại lớp bùn, xác tảo, chất thải và khí độc. Điều này khiến đáy ao dễ bị nóng, trở thành ổ bệnh, ảnh hưởng đến tôm nuôi.
Tác hại khi đáy ao nuôi bị nóng
- Tôm bị sốc nhiệt, stress, giảm ăn, chậm lớn.
- Tăng nguy cơ phát sinh khí độc như H₂S, NH₃.
- Hệ vi sinh có lợi ở đáy bị suy giảm, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh phát triển.
- Tăng nguy cơ tôm bị bệnh đường ruột, hoại tử gan tụy, chết rải rác hoặc hàng loạt.
Đáy ao tôm bị nóng phải làm sao?
Tăng mực nước ao:
- Giữ mực nước từ 1,4 – 1,6m để hạn chế ánh nắng xuyên đến đáy.
- Nước sâu giúp phân tán nhiệt đều hơn và tạo môi trường ổn định cho tôm.
Xem thêm: Thời Điểm Nào Nên Thay Nước Ao Tôm Nuôi
Cải tạo đáy ao kỹ càng trước vụ nuôi:
- Nạo vét lớp bùn đáy.
- Phơi đáy ao ít nhất 7–10 ngày (nếu có điều kiện).
- Rải vôi CaO hoặc Dolomite để khử trùng, ổn định pH và cải thiện cấu trúc đáy.
Sử dụng chế phẩm sinh học định kỳ:
- Dùng men vi sinh chứa Bacillus để phân hủy chất hữu cơ đáy ao.
- Trộn men vi sinh vào thức ăn để tăng cường hệ tiêu hóa của tôm và giảm chất thải.
Xem thêm: Sử Dụng Tảo Biển Trong Nuôi Tôm
Tăng cường hệ thống sục khí – quạt nước:
- Sử dụng quạt nước và máy sục khí để tăng tuần hoàn, tránh nhiệt độ dồn ở đáy.
- Thường xuyên kiểm tra lượng oxy hòa tan trong nước, đặc biệt là tầng đáy.
Che nắng cho ao:
- Dùng lưới, trồng cây quanh ao hoặc bố trí mái che tạm cho khu vực ao nuôi.
- Biện pháp này giúp giảm bức xạ mặt trời chiếu trực tiếp vào nước ao.
Quản lý màu nước hợp lý:
- Tránh để nước ao quá đậm màu bằng cách:
- Giảm lượng thức ăn dư thừa.
- Dùng Zeolite, vôi dolomite định kỳ để hấp thụ chất hữu cơ.
- Sử dụng chế phẩm ức chế tảo khi cần thiết.
Hiện tượng đáy ao tôm bị nóng là một rủi ro cần được quản lý chặt chẽ trong quá trình nuôi tôm, đặc biệt trong điều kiện nắng nóng kéo dài. Việc nhận diện sớm nguyên nhân và có giải pháp xử lý phù hợp sẽ giúp người nuôi chủ động phòng tránh, bảo vệ tôm khỏe mạnh, phát triển ổn định và đạt năng suất cao.
Lưu ý: Mỗi ao nuôi có điều kiện khác nhau, vì vậy nên theo dõi các chỉ số môi trường nước thường xuyên (nhiệt độ, pH, DO, NH₃…) để điều chỉnh kịp thời.
