Bệnh phát sáng ở tôm nuôi thường phổ biến trong các khu vực ao nuôi có nồng độ muối cao, vượt quá 15%. Hiện tượng này gây ra tôm mất khẩu phần ăn, tăng tốc độ phát triển chậm, và ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất nuôi tôm của người nuôi. Vì vậy, việc phát hiện bệnh kịp thời và triển khai biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng trong quá trình nuôi tôm.
Nội dung
Hiện tượng bệnh phát sáng trên tôm
- Vi khuẩn Vibrio (harveyi): Vi khuẩn này phát triển mạnh trong điều kiện nước nhiệt độ cao, nồng độ chất hữu cơ cao và hàm lượng oxy hòa tan thấp. Khi vi khuẩn này xâm nhập vào cơ thể tôm, chúng tiết ra enzyme (Luciferase) có khả năng tạo ra ánh sáng trắng hoặc xanh vào ban đêm, gây ra hiện tượng tôm phát sáng.
- Nhóm tảo roi (Dinoflagellate): Gồm các loài Peridinium, Ceratium, Gymnodinium và một số loại tảo giáp khác có khả năng tạo nước phát sáng, mặc dù không gây bất lợi trực tiếp cho tôm. Tuy nhiên, nhóm tảo này tiết ra chất độc gây bệnh cho gan và ruột của tôm, làm giảm sự thèm ăn và tốc độ tăng trưởng của tôm.
- Hàm lượng lân trong ao nuôi cao: Việc nuôi tôm với mật độ cao, kết hợp với hàm lượng chất thải chứa nhiều photpho vào giai đoạn cuối vụ nuôi, cũng góp phần vào hiện tượng nước phát sáng vào ban đêm.
- Lây lan từ nguồn con giống bố mẹ không rõ nguồn gốc trong quá trình sản xuất, hoặc từ nước cấp vào ao nuôi và động vật trung gian cũng có thể truyền bệnh.
Để ngăn ngừa và kiểm soát hiện tượng bệnh phát sáng trên tôm cần thực hiện các biện pháp hạn chế tối đa mức độ lây lan bệnh, kiểm soát chất lượng nước và môi trường ao nuôi, đồng thời quản lý mật độ nuôi sao cho hợp lý.
Biểu hiện của bệnh
Tôm phát sáng là bệnh lý thường gặp đối với nhiều người nuôi, những biểu hiện thường gặp bao gồm:
- Tôm phát sáng vào ban đêm khi di chuyển hoặc nước phát sáng khi bị tác động bởi quạt nước.
- Vi khuẩn bệnh phát sáng có thể được quan sát trong cơ thể tôm, mẫu máu thông qua kính hiển vi.
- Tôm bị giảm sự thèm ăn, tăng tốc độ tăng trưởng chậm, phát triển không đồng đều, chu kỳ lột xác kéo dài, và xuất hiện hiện tượng đóng rong ở thân và mang.
- Trong trường hợp nặng, tôm từ chối ăn, thân và mang tôm có màu xám, cơ thịt màu đục. Tôm yếu dần, bơi lờ đờ tấp mé bờ, phản ứng chậm chạp và có thể chết. Tỷ lệ tôm chết sẽ tùy thuộc vào mức độ nhiễm bệnh.
>>> Mời bạn xem thêm: Gây Tảo Nuôi Tôm Hiệu Quả Cùng 3 Phương Pháp Đơn Giản
Bí quyết phòng và trị bệnh trên tôm thẻ
Phòng bệnh phát sáng
Để phòng bệnh, bạn có thể lưu ý và áp dụng những điều sau:
- Chọn cơ sở sản xuất giống uy tín và chất lượng.
- Thực hiện cải tạo ao nuôi đúng theo quy trình và điều kiện sản xuất.
- Hạn chế nhiệt độ nước tăng cao trong mùa nắng nóng và duy trì mức nước trong ao khoảng 1.1-1.3 mét.
- Điều chỉnh mật độ thả giống phù hợp với từng đối tượng và mô hình nuôi.
- Sử dụng men vi sinh và hạt sinh học (chế phẩm sinh học) để tạo màu nước và tạo thức ăn tự nhiên (như trùng chỉ, ốc gạo, coperpoda) trước khi thả tôm, giúp tôm phát triển nhanh và tăng sức đề kháng.
- Thường xuyên kiểm tra môi trường ao nuôi và nồng độ vi khuẩn Vibrio trong nước ao định kỳ (khoảng 5 ngày/lần).
- Sử dụng men vi sinh định kỳ để giảm chất hữu cơ đáy và trong nước, từ đó ổn định môi trường nước.
- Quản lý chặt lượng thức ăn, thực hiện siphon đáy định kỳ (nếu cần) để giảm lượng chất hữu cơ trong ao gây ô nhiễm nước.
- Bổ sung men tiêu hóa, enzyme tiêu hóa, vitamin và khoáng chất tổng hợp định kỳ vào khẩu phần ăn hàng ngày của tôm để giảm stress và tăng sức đề kháng cho tôm.
https://tomthechantrang.vn/san-pham/anti-vibrio-santa
Trị bệnh tôm phát sáng
Khi phát hiện tôm bị nhiễm bệnh dựa trên các biểu hiện đã được nêu trên, các biện pháp sau có thể được áp dụng để trị bệnh phát sáng ở tôm
- Bà con nhanh chóng thu mẫu nước và mẫu tôm (nếu tôm đã trên 20 ngày) để đưa đến nơi xét nghiệm gần nhất, từ đó xác định nguyên nhân gây bệnh một cách kịp thời.
- Nếu tôm bị nhiễm vi khuẩn V. harveyi: để đảm bảo an toàn sinh học, có thể sử dụng men vi sinh có hàm lượng khuẩn cao và tiến hành cấy men 2-3 lần liên tiếp để ức chế vi khuẩn có hại, đồng thời bổ sung men vi sinh có lợi. Kết hợp với việc sử dụng men tiêu hóa và các sản phẩm tăng cường sức đề kháng cho tôm.
- Nếu tôm bị nhiễm bệnh do nhóm tảo roi (Dinoflagellate): thực hiện thay nước từ 30-50% và sử dụng các sản phẩm giảm tảo độc. Sau đó, sử dụng men vi sinh và khoáng chất tổng hợp kết hợp với vôi dolomite để tạo màu nước (ví dụ như tảo lục hoặc tảo khuê), từ đó ức chế và lấn át tảo có hại.
Tuy bệnh phát sáng không gây nguy hiểm nghiêm trọng hơn so với các bệnh khác, nhưng nó vẫn gây ảnh hưởng đáng kể đến sự sinh trưởng và phát triển của tôm. Do đó, bà con nên áp dụng các biện pháp phòng bệnh ngay từ đầu khi chuẩn bị vụ nuôi để đảm bảo hiệu quả tốt nhất.
Theo dõi tomthechantrang.vn để biết thêm nhiều về tôm nhé!